Żywienie niemowląt i małych dzieci

Rozpoczynamy nowy cykl artykułów dotyczących zdrowego odżywiania dzieci.

Autorem tekstów jest Ania Bączkowska, Mama z Opola, dietetyk, pasjonatka zdrowej kuchni i medycyny naturalnej.
Dzięki niej moje dzieci dostają codzienny zastrzyk witamin i minerałów, mam nadzieję, że i Wy znajdziecie coś dla siebie.

ŻYWIENIE NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI- WYTYCZNE, KTÓRE MIESZAJĄ NAM W GŁOWACH

Jak często trafiacie na zalecenia i normy dotyczące żywienia dzieci i macie wrażenie, że “znowu coś innego wymyślili…”?

We wszystkich poniżej wymienionych źródłach znajdziemy informacje na temat żywienia dzieci, które niejednokrotnie znacząco różnią się od siebie, co powoduje, że nie wiemy do czego powinniśmy się odnosić. Nie wiedzieć zdają się również lekarze, którzy podają nam takie wiadomości jakie aktualnie znają, ze źródła, które uznali za swój punkt odniesienia.

• WHO – Światowa Organizacja Zdrowia
• Zalecenia w innych krajach, różniące się od zaleceń w Polsce
• Normy żywienia człowieka (podręcznik naukowy Instytutu Żywności i Żywienia)

• Piramida IŻŻ
• Schematy żywienia niemowląt, wciąż zmieniane i ustalane na nowo na sympozjach medycznych, przekazywane później przez różne źródła
• Informacje przekazywane w broszurach poszczególnych koncernów np. Nestle
• Media- książki, radio, telewizja- reklamy, specjaliści, wywiady z ekspertami mającymi odmienne teorie

Czy oznacza to, że musimy karmić dzieci “na wyczucie”? A może czerpać z doświadczenia naszych mam i babć?

Za czasów naszych rodziców i dziadków, wiedza dotycząca zdrowia i wpływu pożywienia na organizm była mniejsza, a więc rady te nie do końca są wartościowe. Ale przede wszystkim jedzenie było zdrowsze, mniej przetworzone!

Nawet jeśli bardzo skupiasz się na tym czym, jak, kiedy karmić swojego malucha, rzadko chyba sprawdzasz zalecane dzienne spożycie np. wapnia i odpowiednio to zliczasz, podając dziecku posiłki? Spokojnie… nie musisz.

Nie możemy przecież zwariować, są jeszcze inne ważne aspekty dbania o nasze pociechy. Warto, abyśmy po prostu pamiętali o tym, że dziecku do prawidłowego rozwoju potrzebne są konkretne składniki i skupili się na tym gdzie można je znaleźć. W jakich produktach są one najbardziej biodostępne. Istnieje sporo produktów spożywczych, które podajemy dziecku „bez sensu”, a nawet działając na niekorzyść. Jedzenie natomiast powinno zawsze mieć sens, zawsze służyć, dostarczać i odżywiać. To nasze narzędzie do kierowania i wspierania zdrowia naszych dzieci. Zdrowie zaczyna się od jelit- tam „znajduje się” odporność organizmu.

Poniżej przedstawione są produkty zawierające poszczególne witaminy, mikro i makroelementy:

GDZIE TO ZNAJDĘ W POŻYWIENIU?

BY DOSTARCZYĆ DO ORGANIZMU…

WITAMINY

Rozpuszczalne w tłuszczach

Witamina A (retinol/prowitamina A, beta – karoten) – produkty pochodzenia zwierzęcego (retinol): mleko i przetwory mleczne, mięso, wątroba, ryby morskie, tran, żółtka jaj;  – produkty pochodzenia roślinnego (prowitamina A, beta-karoten): oleje roślinne, brukselka, szpinak, marchew, dynia, owoce dzikiej róży, brzoskwinie, morele, komosa ryżowa, amarantus

Witamina D3 (cholekalcyferol) – słońce(!), tran, ryby morskie takie, jak: makrela, sardynki, łosoś, tuńczyk, śledź, krewetki.

Witamina E (tokoferol) – olej z kiełków pszenicy, olej z nasiona bawełny, olej słonecznikowy, olej z orzechów włoskich, olej kukurydziany, nasiona słonecznika, nasiona łubinu, siemię lniane, migdały, orzechy włoskie, komosa ryżowa, amarantus

Witamina K1 – (filochinon): zielona herbata, rzepa, surowy kalafior, wątroba wołowa

Witamina K2 – (menachinon) wytwarzana jest w zdrowo pracujących jelitach przez bakterie. Niezwykle istotna, a poznieważ jej odpowiednia postać (MK-7) nie jest dostarczana z dietą.

Rozpuszczalne w wodzie

Witamina B1 (tiamina) -wieprzowina, wątroba, ryby, komosa ryżowa, pomarańcze, groch,masło orzechowe, kiełki pszenicy, fasola, pełne ziarna zbóż, kasza gryczana

Witamina B2 (ryboflawina) – komosa ryżowa, mleko, jego przetwory, mięso, fasola, orzechy, warzywa o zielonych liściach, awokado, kasza gryczana

Witamina B3 (niacyna, witamina PP) – mięso, kurczaki, ryby, komosa ryżowa, fasola, groch, mleko i jego przetwory, orzechy, kasza gryczana

Witamina B5 (kwas pantotenowy) – wątroba, mięso, ryby, kurczaki, pełne ziarna zbóż, fasola

Witamina B6 (pirydoksyna) – mięso, ryby, kurczaki, komosa ryżowa, orzeszki ziemne, fasola, groch, banany, awokado, ziemniaki

Witamina B7 (witamina H , biotyna) – wątroba, płatki owsiane, jaja, mleko, łosoś, małże, banany

Witamina B9 (kwas foliowy) – warzywa, wątroba, sok pomarańczowy, fasola, buraki, awokado, komosa ryżowa, amarantus

Witamina B12 (kobalamina) – mięso, kurczaki, ryby, mleko, jogurt, sery, jaja

Witamina C (kwas askorbinowy) – owoce cytrusowe, pomarańcze, cytryny, kiwi, truskawki, żurawina, melon, mango, papaja. Bogatym jej źródłem są warzywa o ciemnozielonych liściach takie, jak: brokuły, brukselka, jarmuż. Ale również w witaminę C są bogate ziemniaki, rzepa, pomidory, papryka. Rekordzistą w jej gromadzeniu są suszone owoce dzikiej róży i acerola

MAKROPIERWIASTKI

Wapń – mleko, przetwory mleczne, morele suszone, brokuły, migdały, orzechy laskowe, jarmuż, amarantus, kasza gryczana, komosa ryżowa, jajka (najlepszym sposobem na dostarczenie wapnia jest podawanie zmielonych skorupek jajek moczonych w soku z cytryny)

Fosfor – mięso, drób, podroby, ryby, komosa ryżowa, amarantus, mleko, żółte sery, sery twarogowe, jogurt, ciemne pieczywo, kasza jęczmienna i gryczana, fasola, groch. Niestety duża ilość fosforu (około 30%) pochodzi z substancji dodawanych do żywności w postaci fosforanów i fosfolipidów, obecnych w takich produktach, jak: proszek do pieczenia, zupy w proszku, napoje gazowane typu coca cola, sery topione

Potas – mięso, mleko, ziarna zbóż, suche nasiona roślin, komosa ryżowa, amarantus, strączkowych, ziemniaki, zielona,pietruszka, seler, marchew, pomidory, banany, kapusta, pieczywo razowe, kasza gryczana, mleko

Magnez – produkty pełnoziarniste, warzywa zielone i strączkowe, orzechy, otręby, drożdże spożywcze, kakao, czekolada, banany, amarantus, komosa ryżowa, kasza gryczana

Siarka – mięso, jaja, mleko, ryby, zielone warzywa, wszystkie gatunki kapusty, brukselka, kalafior, brokuł, rzodkiew i rzodkiewka

Sód – mleko i jego przetwory, mięso, białka jaja, wody mineralne, sól kuchenna

Chlor - sól kuchenna

MIKROPIERWIASTKI

Żelazo – żółtko jajka, mięso, ryby, podroby, salceson, kaszanka, pasztetowa, amarantus, kasza gryczana

Cynk – ostrygi, wątroba cielęca, rostbef wołowy, nasiona dyni, arbuz, gorzka czekolada, orzeszki ziemne, jagnięcina, ziarna sezamu, kasza gryczana

Selen – orzechy brazylijskie, dorsz, halibut, łosoś, krewetki, mąka pełnoziarnista, mąka pszenna, płatki owsiane, nasiona roślin strączkowych, grzyby

Jod – jodowana sól kuchenna, sól himalajska, ryby morskie, owoce morza, wodorosty, kapusta, szpinak, szparagi, cebula, rzepa, pomidory

Mangan – orzechy, produkty zbożowe z pełnego przemiału, otręby pszenne, ryżowe, fasola, groch, czekolada, herbata-napar, kapusta, buraki

Miedź – wątroba, ostrygi, zielone warzywa, ryby, pełne ziarna zbóż, orzechy, nasiona roślin strączkowych, winogrona, suszone śliwki

Kobalt - jaja, mleko, wątroba, nerki, mięso, warzywa zielone, szpinak, sałata, kapusta, ziarna zbóż, kasza gryczana, figi, ostrygi

Fluor – woda pitna (ilość fluoru zależy od regionu), ryby (sardynki, śledzie, makrele), soja, wątroba, herbata

Molibden – zawartość molibdenu w produktach żywnościowych zależy od zwartości tego pierwiastka w glebie, warzywa strączkowe, warzywa zielone, podroby, mleko, sery, nieoczyszczone przetwory zbożowe

Chrom – otręby, zarodki ziaren zbóż, pełne ziarna zbóż, olej kukurydziany, podroby, mięso, drożdże

Krzem – warzywa, owoce (skórka), chleb razowy, płatki owsiane, otręby pszenne, mleko, czosnek, kapusta, rzodkiewka

P.S. Nie wszystkie wymieniane powyżej produkty są zdrowe i wartościowe, pomimo tego, że zawierają dany składnik odżywczy.

                                                                                                                                                       Ania B.